Izgradnja najsjevernije 49 kilometara duge dionice auto-puta Andrijevica-Berane-Boljare, zahtijevaće rušenje kuća i eksproprijaciju privatnog zemljišta, ugroziće se par manjih groblja, dok će najveći negativni uticaj biti od petlje Crnča do Boljara gdje trasa prolazi kroz planine jer nema prelaza za divlje životinje.
To, između ostalog, piše u Elaboratu o procjeni uticaja ovog projekta na životnu sredinu, koji je Monteput podnio Agenciji za zaštitu životne sredine, pišu Vijesti, a prenosi portal Investitor.
Rušenje 35 objekata bilo je predviđeno i za drugu dionicu auto-puta od Mateševa do Andrijevice, ali je trasa od Trešnjevika do petlje Andrijevica izmijenjena nakon primjedbi mještana tamošnjih sela – pa je trebalo rušiti samo jedan objekat. Iz Monteputa su, u septembru prošle godine, kazali da se postupak izgradnje auto-puta vodi preko Evropske banke za obnovu i razvoj (EBRD), za koju je veoma važno očuvanje životne sredine i socijalni uticaj.
Nastavak dionice od Andrijevice do Boljara planiran je sa deset tunela i 25 mostova i podijeljen na dva dijela, 25 kilometara od Andrijevice do Berana i dio od Berana do Boljara dug oko 24 kilometra. Maksimalna brzina kretanja na budućoj trasi projektovana je na 120 kilometara na čas.
U Elaboratu se navodi da bi izgradnja mogla da utiče i na bjelopoljsko selo Šipovice, odnosno tamošnje brojne izvore koji formiraju vlažna staništa potoka Ljubivode, kao i Koritsku rijeku i Sušicu u Donjim Koritima.
“Idejni projekat identifikovao je površine koje će biti predmet eksproprijacije. Na pojedinim lokacijama nalaze se objekti, koji zbog izgradnje (nalaze se unutar zone istraživanja) i rada obilaznice (budući da nije moguće primijeniti zaštitu od buke), su predviđeni za rušenje. Lična svojina određenog broja stanovništva biće srušena i biće neophodno raseljavanje i/ili kompenzacija. Stanovništvo koje će morati biti preseljeno zbog izgradnje, a zatim i rada obilaznice, može trpjeti dodatne posljedice (izmjene u vrsti smještaja i stanarskom pravu, odvojenost od dragocjenih uspomena vezanih za dom, visoke sentimentalne vrijednosti itd.)”, piše u Elaboratu koji je uradila kompanija “Via project”.
Rušenje 35 objekata bilo je predviđeno i za drugu dionicu auto-puta od Mateševa do Andrijevice, ali je trasa od Trešnjevika do petlje Andrijevica izmijenjena nakon primjedbi mještana tamošnjih sela – pa je trebalo rušiti samo jedan objekat
Ističe se da je na planiranoj trasi i pola kilometra od nje, registrovano 12 “Natura 2000” staništa, ali da ona nisu rijetka, pa gradnja auto-puta neće mnogo uticati na ukupno smanjenje takvih površine u Crnoj Gori. Navodi se da se očekuje veći uticaj od gradnje na Pešteru jer se tamo već planiraju i solarne i vjetroelektrane, da na dionici nema poznatih pećina, te da djelovi opština Andrijevica, Berane i Bijelo Polje kroz koje auto-put prolazi pripadaju zoni zaštite Nacionalnog parka Biogradska gora i zahvatu Prostornog plana posebne namjene Bjelasica i Komovi.
Dodaje se i da na ovom dijelu nema zaštićenih objekata i dobara kulturno-istorijske baštine, ali da bi gradnja mogla uticati na staništa vidre, pećinskih stvorenja, mrkih medvjeda, mladica, ptica…
“Najveći negativni uticaj procjenjuje se u sjevernom dijelu trase, od petlje Crnča do Boljara gdje auto-put dominanto prolazi kroz planinske usjeke i gdje nije planiran veći broj viadukata i tunela koji bi mogli služiti kao prirodni prelazi za divlje životinje. Prostorno se podudara sa potvrđenim staništima divokoze, predstavlja koridore kretanja za medvjeda i vuka, te je posebna zona od značaja za šišmiše. Preporuka je da se prije konačne odluke o potencijalnoj izgradnji, lociranja i broja ekodukata sprovede višegodišnji monitoring po standardnim naučnim metodologijama. Ukoliko se pokaže nužnost njihove izgradnje, oni moraju biti uključeni u konačni plan trase i izvedeni zajedno sa drugim preporučenim mjerama: ekološkim propustima, zaštitom riječnih koridora, kontrolom svjetlosnog i zvučnog zagađenja i restauracijom degradiranih staništa”, navodi se u dokumentu.
Na polovini trase u Beranama nalaze se i manja lokalna groblja, o čijem statusu će morati da se izjasni Opština.
Monteput je za izradu idejnog projekta odnosno elaborata i druge dokumentacije za ovu dionicu auto-puta Andrijevica-Berane-Boljare, izabrao podgoričke firme “CDS project”, “Via project” i “Geotin MNE”, a posao je vrijedan 4,42 miliona eura. Ugovor je potpisan u februaru ove godine.
Tender je raspisan u septembru prošle godine, a procijenjena vrijednost mu je bila malo viša od 6.000.000 eura.
Podugovarači na ovom poslu su podgoričke kompanije “Aqua engineering”, “Intecon”, “GP team”, barska “MMK control”, kao i bjelopoljsko preduzeće “Optimusproject”.
Agencija za zaštitu životne sredine će primjedbe i mišljenja na ovaj Elaborat primati do 29. decembra.
Prema odluci Agencije, javna tribina održaće se u skupštinskoj sali Opštine Andrijevica 10. decembra u 10 časova, nakon čega je planirana u Velikoj sali Opštine Berane 12. decembra u isto vrijeme.
Isti događaj je planiran i u Bijelom Polju 15. decembra, u Skupštinskoj sali Opštine, takođe sa početkom u 10 časova.
Ova dionica auto-puta prolazi kroz katastarske opštine Slatina I, TepcaI, Trešnjevo I, Bubanje, Buče I, Lužac, Dolac, Zaostro, Štitari, Vinicka I, Poda, Korita, Godijevo, Ivanje, Crnce Lahovo, Negobratina i Polica.
Ova dionica auto-puta počinje od raskrsnice Andrijevica 1 (veza auto-puta i opštine Andrijevica).
Neposredno poslije petlje Andrijevica 1, projektovana je petlja Andrijevica 2 koja predstavlja vezu auto-puta i brze saobraćajnice Andrijevica-Čakor. Trasa zatim nastavlja dolinom Lima.
Nakon dva kilometram, trasa autoputa ulazi u tunel, Trebačku rijeku savladava mostom i opet ulazi u tunel. Na potezu do petlje Berane, na trasi se pojavljuje jedan kraći tunel, nekoliko mostova i djelovi trase bez većih objekata.
Petlja Berane povezuje grad Berane sa auto-putem. Poslije petlje Berane, trasa premošćuje dolinu rijeke Bistrice i opet ulazi u tunel.
Do spuštanja u dolinu Lima u zoni naselja Raspori, na trasi se smjenjuju tuneli i mostovi sa kratkim dionicama otvorene trase. S obzirom na tok, rijeka Lim se u ovoj zoni premošćuje dva puta i auto-put zatim nastavlja lijevom obalom do Štitara.
Nadalje, petlja Crnča vezuje magistralni put Berane-Bijelo Polje sa auto-putem. Od petlje Crnča do Boljara prisutna je otvorena trasa sa manjim brojem objekata, odnosno mostova i tunela.
U Opštini Bijelo Polje očekivali su da će na trasi biti još jedna petlja u mjestu Boljanina. Predsjednik Opštine Petar Smolović kazao je da su ranije to obećanje dobili iz ministarstva saobraćaja.
Ministarka saobraćaja Maja Vukićević kazala je “Vijestima” da “što se tiče priključka na auto-put za Opštinu Bijelo Polje, sve je onako kako je i dogovoreno na sastanku sa političkim predstavnicima građana, poslanicima u Skupštini Crne Gore”. Navela je da je ova petlja uvrštena u Prostorni plan koji je usvojen u julu ove godine, a da je ovo idejno rješenje u kojem je nema rađeno ranije.
