Američke firme masovno obustavljaju investiranje u Kini

Rekordan broj američkih firmi obustavio je investicije u Kini kako su se trgovinske tenzije pogoršavale, pokazuje nedavna anketa.

Manje od polovine kompanija koje je anketirao US-China Business Council između marta i maja izjavilo je da planira da investira u Kini 2025. godine — što predstavlja pad u odnosu na 80 odsto iz prošle godine i najniži nivo otkako je grupa počela da postavlja slično pitanje 2006. godine, navodi se u izvještaju koji je prenio Bloomberg.

Iako je godišnja anketa sprovedena prije nego što su se tenzije smanjile nakon pregovora dvije zemlje u Londonu prošlog mjeseca, nagli pad povjerenja ističe štetan efekat trgovinskog rata na investicije u drugu najveću svjetsku ekonomiju.

Kompanije su trenutno u „modu čekanja i posmatranja“, rekao je Kajl Salivan (Kyle Sullivan), potpredsjednik za savjetodavne usluge u USCBC, na brifingu. „One pokušavaju da prebrode neizvjesnost u trgovinskoj politici.“

Anketa obuhvata velike multinacionalne kompanije sa sjedištem u SAD, a više od 40 odsto ispitanika predstavlja firme koje su prošle godine u Kini ostvarile najmanje milijardu dolara prihoda.

Američke firme su decenijama investirale u proizvodnju u Kini, koristeći prednosti relativno jeftine radne snage i sve bogatijih potrošača. Međutim, sve veće trgovinske barijere i usporavanje rasta kineske ekonomije natjerali su firme da preispitaju svoje prisustvo.

• Oko 40 odsto firmi prijavljuje negativne efekte američkih politika kontrole izvoza, uključujući izgubljene prodaje, prekinute odnose sa kupcima i narušavanje reputacije u Kini,
• 32 odsto kompanija je prijavilo gubitak tržišnog učešća u Kini u posljednje tri godine, a skoro 70 odsto njih strahuje da će izgubiti tržišni udio u narednih pet godina,
• Udio firmi koje osjećaju posljedice prekomjerne proizvodnje porastao je na 42 odsto, sa 25 odsto prošle godine,
• Više od 80 odsto ispitanika smatra da kineske industrijske politike pomažu kineskim firmama koje ranije nijesu bile konkurentne, dok gotovo 60 odsto vjeruje da te politike usmjeravaju kineske kupce ka domaćim proizvodima.

Rekordnih 27 odsto kompanija izjavilo je da su premjestile ili planiraju da premjeste dio poslovanja iz Kine — najviši nivo od 2016. godine.

Iako Kina i dalje ostaje atraktivan centar za proizvodnju i inovacije, 75 odsto ispitanika navelo je kineske kontratarife kao najveću finansijsku brigu, jer često zavise od uvoznih komponenti iz SAD.

Odnosi Pekinga i Vašingtona počeli su da se poboljšavaju nakon što su obe strane pristale da odobre izvoz ključnih tehnologija, a kineski izvoz u SAD bilježi manji pad u junu. Ipak, isporuke u SAD su pale 24 odsto u drugom kvartalu, u poređenju sa više od šest odsto rasta ukupnog kineskog izvoza, prema zvaničnim podacima.
Anketa je takođe pokazala kako su američke firme reagovale na tarife. Najčešći pristup bio je nabavka iz alternativnih tržišta, dok je oko trećine firmi pregovaralo o cijenama sa dobavljačima, a sličan procenat je prenio više troškove na krajnje korisnike.